(CHG) Những tháng đầu năm, thực hiện chỉ đạo của Ban Chỉ đạo 389 Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan đã triển khai, tăng cường phối hợp và đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển hàng hoá trái phép xuyên biên giới và đạt được kết quả đáng ghi nhận.
Ngay từ đầu năm 2023, toàn ngành Hải quan đã quyết liệt triển khai các công việc.
Tăng cường triển khai kế hoạch cao điểm chống buôn lậu
Trong những tháng đầu năm 2023, tình hình hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển hàng hóa trái phép qua biên giới vẫn diễn biến phức tạp. Bên cạnh phương thức, thủ đoạn mà các đối tượng buôn lậu thường sử dụng như khai sai tên hàng, chủng loại, số lượng, xuất xứ, trị giá hàng hóa...
Bên cạnh đó, xuất hiện phương thức, thủ đoạn mới, tinh vi, khó lường nhằm qua mắt, trốn tránh sự kiểm soát của các cơ quan chức năng trong và ngoài nước như không khai báo, khai không đúng với thực tế hàng hóa, che giấu nguồn gốc, tuyến đường của lô hàng, hàng hoá vi phạm được cất giấu tinh vi. Đặc biệt, hàng hoá được giấu lẫn trong hàng hóa không vi phạm, đánh tráo, rút ruột, thẩm lậu đối với hàng hóa quá cảnh và mua bán, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới thông qua sàn giao dịch điện tử rồivận chuyển về Việt Nam qua đường chuyển phát nhanh...
Triển khai thực hiện Chỉ thị số 19-CT/TW ngày 18/11/2022 của Ban Bí thư về việc tổ chức Tết Quý Mão năm 2023, Chỉ thị 22/CT0TTg ngày 23/12/2022 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường các biện pháp bảo đảm đón Tết Nguyên đán Quý Mão 2023 vui tươi, lành mạnh, an toàn, tiết kiệm…, Tổng cục Hải quan đã phân công, duy trì 100% lãnh đạo Tổng cục và 126 cán bộ tại các cục, vụ thuộc cơ quan Tổng cục thực hiện trực Tết 24/24.
Tại 35 cục hải quan tỉnh, thành phố đều bố trí cán bộ trực Tết 24/24 đảm bảo các cửa khẩu, sân bay đều có đủ lực lượng thực hiện thông quan hàng hóa an toàn, nhằm đảm bảo các hoạt động của các doanh nghiệp và phục vụ nhân dân trong Tết Nguyên đán Quý Mão vui tươi, lành mạnh, an toàn, tiết kiệm, thúc đẩy phục hồi và phát triển sản xuất, kinh doanh.
Lãnh đạo Tổng cục Hải quan đã gặp mặt đầu xuân các cán bộ, nhân viên ngành.
Song song đó, Tổng cục Hải quan thực hiện tốt vai trò cơ quan tham mưu, giúp việc cho Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia, Ban Chỉ đạo 389 Bộ Tài chính. Trong đó, tập trung triển khai thực hiện Kế hoạch số 92/KH-BCĐ ngày 13/9/2022 về việc tăng cường công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trển các tuyến biên giới, vùng biển và địa bàn nội địa; Kế hoạch số 111/KH-BCDD389 ngày 22/11/2022; Kế hoạch tăng cường công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và vận chuyển trái phép hàng hóa qua cảng hàng không quốc tế.
Triển khai Kế hoạch cao điểm đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới trước và trong tết Quý Mão năm 2023, đặc biệt trong thời gian nghỉ Tết Nguyên đán, công tác trực ban vẫn được các đơn vị thuộc cơ quan Tổng cục Hải quan và các cục hải quan tỉnh, thành phố duy trì, thực hiện nghiêm theo quy chế; những vấn đề phát sinh được các ca trực kịp thời xử lý theo quy định.
Đồng thời, triển khai xây dựng và ban hành chỉ thị về việc thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp tạo thuận lợi thương mại nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước, chống thất thu trong triển khai nhiệm vụ thu ngân sách Nhà nước năm 2023 và kế hoạch thực hiện nghị quyết của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách Nhà nước năm 2023 với quyết định về việc giao chỉ tiêu thu hồi và xử lý nợ thuế quá hạn năm 2023.
Lực lượng Hải quan tăng cường kiểm soát hàng hoá xuất nhập cảnh qua các cửa khẩu.
Tiếp tục phát huy những thành quả đã đạt được
Ngay từ những ngày đầu năm 2023, toàn ngành đã tiếp tục tập trung thực hiện tốt nhiệm vụ cải cách thủ tục hành chính, hiện đại hóa hải quan. Trong đó, trọng tâm là đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong lĩnh vực hải quan và thực hiện hiệu quả công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, chống buôn lậu. Tăng cường công tác xây dựng lực lượng, kỷ cương, kỷ luật công vụ, nỗ lực thu ngân sách nhà nước ở mức cao nhất so với dự toán được giao...
Từ 16/01 - 15/02/2023, toàn ngành Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý 713 vụ việc vi phạm pháp luật Hải quan. Trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 269 tỷ đồng. Cơ quan Hải quan đã khởi tố 01 vụ và chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 09 vụ. Số tiền thu nộp ngân sách nhà nước 13 tỷ đồng.
Lũy kế từ đầu năm đến 15/02/2023, toàn ngành Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý 1.259 vụ việc vi phạm pháp luật Hải quan. Trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 465 tỷ đồng. Cơ quan Hải quan đã khởi tố 03 vụ và chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 12 vụ. Số tiền thu nộp ngân sách Nhà nước 27,5 tỷ đồng.
Hàng hoá được xuất nhập khẩu qua các cảng biển gia tăng ngay đầu năm. Ảnh: TTXVN
Trong đó điển hình là vụ việc vào ngày 06/02/2023, Chi cục hải quan cửa khẩu cảng Đình Vũ (Cục Hải quan Hải Phòng) và Đội Kiểm soát Hải quan chủ trì phối hợp với Phòng cảnh sát kinh tế (PC03) - Công an TP. Hải Phòng, Cảnh sát biển vùng 1 khám lô hàng nhập khẩu đóng trong cont số FFAU1833771, vận chuyển trên tàu KOTA LIHAT chuyến E184 nhập cảnh Cảng Lạch Huyện có dấu hiệu vi phạm pháp luật.
Thời điểm vào ngày 22/1/2023 (mùng 1 Tết Quý Mão) tàu XIN WEN ZHOU vận chuyển lô hàng đóng trong container về đến cảng Lạch Huyện. Đứng tên người nhận hàng trên vận đơn là Công ty cổ phần công nghệ HMD, hàng hóa theo chứng từ vận tải là sừng bò nuôi. Đến ngày 28/1/2023 (mùng 7 Tết Quý mão) doanh nghiệp làm thủ tục nhập khẩu cho lô hàng, tờ khai được hệ thống điện tử hải quan phân luồng mức độ kiểm tra mức 2 (luồng vàng). Qua công tác nghiệp vụ và sử dụng thiết bị kỹ thuật, Cục Hải quan Hải Phòng xác định lô hàng có nhiều nghi vấn phù hợp với thông tin đã thu thập.
Theo khai báo của Công ty hàng hóa là: “Sừng bò nuôi (Cow horns) có tên khoa học là bos taurus, không có trong danh mục cấm nhập khẩu của Cites, dùng để sản xuất đồ thủ công mỹ nghệ, hàng đã qua sơ chế làm sạch và sấy khô, mới 100% số lượng 16.232,5 kg; xuất xứ Nigeria”. Qua kiểm tra phát hiện đóng lẫn trong hàng hoá khai báo có 117 khúc là Ngà voi nặng 490 kg.
Hình ảnh ngà voi bị Cục Hải quan Hải phòng phát hiện và thu giữ.
Ngày 3/2/2023 Cục Hải quan Hải Phòng đã ra quyết định tạm giữ toàn bộ lô hàng và đưa về kho tang vật để tiếp tục chủ trì, phối hợp với các đơn vị chức năng điều tra làm rõ để xử lý theo quy định pháp luật. Tiếp tục mở rộng điều tra vào ngày 6/2, tại cảng Lạch Huyện, Cục Hải quan Hải Phòng và Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan), Công an Hải Phòng phát hiện, thu giữ thêm gần 130 kg ngà voi châu Phi nhập khẩu trái phép. Như vậy, qua 2 vụ bắt giữ trong những ngày đầu năm mới, Hải quan Hải Phòng đã thu giữ hơn 600 kg ngà voi châu Phi.
Ông Nguyễn Sỹ Tráng Phó Cục trưởng, Cục Hải quan Hải Phòng nhấn mạnh: Việc kịp thời phát hiện, bắt giữ các vụ vận chuyển trái phép ngà voi ngay trong dịp đầu xuân mới Quý Mão là kết quả cụ thể của đơn vị trong triển khai chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan và UBND TP Hải Phòng trong thực hiện cao điểm phòng, chống buôn lậu dịp trước, trong và sau tết Quý Mão 2023.
Nhiều chuyến xe xuất nhập cảnh qua cửa khẩu quốc tế Kim thành - Lào Cai. Ảnh: Báo Lào cai
Vào thời điểm những ngày giáp Tết Nguyên đán, việc xuất nhập khẩu sẽ sôi động hơn bao giờ hết. Tại các cửa khẩu thuộc tỉnh Quảng Ninh, Lào Cai, Lạng Sơn, hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa bắt đầu nhộn nhịp trở lại ngay sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Quý Mão, hứa hẹn những tín hiệu lạc quan trong năm mới.
Theo Chi cục Hải quan Cửa khẩu quốc tế Lào Cai (Cục Hải quan Lào Cai) cho biết, từ đầu năm đến ngày 15/2, đơn vị đã làm thủ tục thông quan cho hàng chục nghìn tấn hàng nông sản xuất khẩu, tổng kim ngạch đạt hơn 40,2 triệu USD. Với 183 tờ khai hàng xuất khẩu với khối lượng 6.452 tấn hoa quả (thanh long, dưa hấu, chuối, mít…); 102 tờ khai hàng nhập khẩu với số lượng 2.779 tấn (rau, củ, quả các loại)...
Sau khi Trung Quốc mở cửa biên giới, các cửa khẩu tại Lạng Sơn đã tăng cường năng lực thông quan hàng hóa. Tổng số phương tiện xuất nhập khẩu thông quan tại các cửa khẩu ở địa phương đã lên đến hơn 700 xe/ngày. Từ ngày 24-27/1, gần 3.000 tấn hàng hoá là nông sản, hoa quả (sầu riêng, mít, thanh long, xoài, chuối…) đăng ký trước đã được thông quan thuận lợi qua các cửa khẩu của tỉnh Lạng Sơn sang thị trường Trung Quốc.
Song song với việc thông quan xuất khẩu thuận lợi, trong quá trình kiểm soát tại địa điểm tập kết, kiểm tra, giám sát hàng hóa xuất nhập khẩu của Công ty CP Vận tải thương mại Bảo Nguyên, Tổ Kiểm soát Hải quan thuộc Chi cục Hải quan Tân Thanh (Cục Hải quan Lạng Sơn) đã phát hiện xe ô tô đầu kéo biển kiểm soát 78C-040.59 kéo sơ mi rơ mooc có dấu hiệu vận chuyển hàng cấm.
Chi cục Hải quan Tân Thanh đã chủ trì, phối hợp với Trạm Kiểm soát Biên phòng Tân Thanh tiến hành kiểm tra phương tiện vận tải, đồ vật theo thủ tục hành chính. Kết quả phát hiện trong hầm cốp sơ mi rơ mooc cất giấu tang vật vi phạm gồm: 228 khối hình hộp mỗi khối hộp có 36 ống hình trụ liên kết với nhau, trên vỏ hộp ghi chữ Trung Quốc được xác định là pháo nổ, tổng trọng lượng 342kg. Vụ việc đã được Chi cục Hải quan Tân Thanh chuyển cho Công an huyện Văn Lãng để tiếp tục điều tra, xử lý theo thẩm quyền.
Cũng trong thời gian nêu trên, tỉnh Quảng Ninh đã có 115 xe hàng xuất khẩu sang Trung Quốc, gồm 90 xe hải sản tươi sống các loại, 24 xe hoa quả và 1 xe cá đông lạnh với tổng khối lượng gần 640 tấn hàng nông, thủy sản. Thực hiện nhiệm vụ kiểm soát cửa khẩu, Đội kiểm soát hải quan số 1 (Cục Hải quan Quảng Ninh) chủ trì tiến hành bắt giữ đối tượng Trần Văn Dũng có hành vi mua bán hàng hóa nhập khẩu không có chứng từ hợp pháp trong địa bàn hoạt động hải quan; tang vật vi phạm gồm 3150 hộp đồ chơi trẻ em ghép hình, bằng nhựa không rõ nguồn gốc xuất xứ (loại 400 đến 700 miếng/hộp). Hàng mới 100%, do nước ngoài sản xuất, trị giá tang vật 47,25 triệu đồng.
Toàn ngành Hải quan quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ được giao ngay đầu năm 2023.
Những tháng tiếp theo, Tổng cục Hải quan sẽ tiếp tục thực hiện quyết liệt, hiệu quả những nhiệm vụ của Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, Ban chỉ đạo 389 Bộ Tài chính trong công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả. Đồng thời kiểm tra, giám sát việc thực hiện các văn bản chỉ đạo, cảnh báo cho các Cục Hải quan tỉnh thành phố, hướng dẫn thực hiện công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại; kế hoạch kiểm soát hải quan trong toàn ngành năm 2023; công văn triển khai công tác trọng tâm về thu thập, xử lý thông tin nghiệp vụ kiểm soát hải quan năm 2023; công văn triển khai Kế hoạch chống buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua cảng hàng không quốc tế. Khai thác, thu thập thông tin trong nước, cung cấp thông tin về phương thức, thủ đoạn mới của tội phạm để chủ động xây dựng kế hoạch đấu tranh, ngăn chặn có hiệu quả./.