Lạc Thuỷ - Hòa Bình: Đổ đất san nền trái phép tại xã Phú Nghĩa

Theo phản ánh của người dân, hoạt động san lấp diễn ra liên tục, công khai, thể hiện sự coi thường pháp luật và chính quyền địa phương trong quản lý đất đai. Đồng thời, việc san gạt đất nông nghiệp khi chưa được phép tiềm ẩn nguy cơ làm đất bạc màu, xói mòn và phá vỡ cảnh quan, vì vậy cần phải xử lý nghiêm.

Xe tải hạng nặng đang di chuyển chở đất về san lấp tại khu vực phía sau Nhà hàng Sông Quê.

Tiến hành xác minh thông tin do người dân cung cấp, chiều 10-1-2022, phóng viên có mặt tại khu vực này để tìm hiểu hiện trạng đất đai địa phương. Qua quan sát, chúng tôi chứng kiến một điểm san gạt trên mặt bằng có diện tích khoảng 6 ngàn mét vuông. Tại đây, các xe đất đang được vận chuyển từ nơi khác đến san lấp, nâng cao nền đất từ 5 - 6 m so với mực nước sông và đất đai khu vực lân cận.

Việc san lấp này khiến hiện trạng đất đai ven sông Bôi bị phá vỡ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; làm thay đổi hiện trạng sử dụng đất, dẫn đến nguy cơ sạt lở, nhất là trong mùa mưa…Hơn nữa, với hiện trạng đất đai san lấp này, rất nhiều khả năng những mảnh đất được san lấp sẽ có thể sẽ được "hô biến" thành đất phi nông nghiệp để xây dựng nhà xưởng, bến bãi, mặt bằng kinh doanh, nhà ở…

Hình ảnh PV ghi nhận về hoạt động san nền trái phép tại khu vực Bãi Làng thời điểm chiều 10/1/2022

Với việc san lấp quy mô lớn tại khu vực phía sau Nhà hàng Sông Quê ven sông Bôi cũng tiềm ẩn nguy cơ người dân với mục đích san lấp "thần tốc" để thực hiện một dự án nào đó. Cũng có thể đây là hoạt động đổi đất trồng cây lâu năm sang mô hình trang trại hoặc xây dựng bến bãi tập kết xây dựng quy mô lớn mà không được sự đồng ý của Nhà nước…

Với hiện trạng này, nếu chính quyền địa phương không quyết liệt xử lý, các đối tượng sẽ có thể chấp nhận chịu phạt để thực hiện mục tiêu của mình. Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến các hệ lụy xấu trong lĩnh vực đất đai, làm cho tình hình an ninh trật tự ở cơ sở thêm phức tạp.

Để có thông tin đa chiều, ngày 10-1-2022, PV liên hệ với UBND xã Phú Nghĩa để làm rõ các dấu hiệu sai phạm nêu trên. Trong buổi làm việc với ông Dương Xuân Hùng - Chủ tịch UBND xã Phú Nghĩa, PV đã cung cấp thông tin địa chỉ và hình ảnh về khu đất mà người dân san lấp trái phép trên đất nông nghiệp (đất trồng cây lâu năm). Đồng thời, PV đặt câu hỏi về nguồn gốc đất, các thông tin về quản lý đất đai tại địa phương…

Sau khi xem nội dung và hình ảnh mà PV cung cấp, ông Dương Xuân Hùng đã điều động Trưởng công an xã và các bộ phận chuyên môn xuống khu vực ven sông Bôi đoạn qua Bãi Làng để xác minh vi phạm. Đồng thời, ông Dương Xuân Hùng xác nhận: Thời gian qua, đúng là trên địa bàn có một số trường hợp vi phạm trong lĩnh vực đất đai, cố tình đổ đất, san nền trái phép.

Theo ông Dương Xuân Hùng, hồ sơ địa chính của xã thể hiện khu vực đất rộng khoảng 6 ngàn mét vuông này là đất trồng cây lâu năm, đứng tên một số hộ dân trong xã như ông Đinh Quang Sáng, Nguyễn Văn Nam…Trước đó, vào ngày 5 và 6-1-2022, xã đã phát hiện chủ đất tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất nên đã lập biên bản vi phạm, yêu cầu ngừng san lấp mặt bằng. Tuy nhiên, rất có thể chủ đất vẫn lợi dụng đêm tối, ngày nghỉ để tiến hành san lấp, xây dựng.

Ông Hùng cho biết, hiện địa phương đã phối hợp với các cơ quan chức năng như Cảnh sát Môi trường Công an tỉnh, Phòng Tài nguyên và Môi trường tỉnh...xác định vi phạm, đồng thời đã ra 2 biên bản vi phạm hành chính đối với các hộ dân san lấp trái phép nêu trên. Trên cơ sở những vi phạm cụ thể, chúng tôi sẽ báo cáo cấp trên, nếu sự việc phức tạp chúng tôi sẽ xin ý kiến cấp trên để tiến hành cưỡng chế, trả lại mặt bằng như trước đây.

Trụ sở UBND xã Phú Nghĩa

Thiết nghĩ, với hành vi tự ý sử dụng đất, san lấp mặt bằng khi chưa được cấp có thẩm quyền cấp phép là trái với quy định của pháp luật. Việc kiểm tra xác minh, làm rõ và xử lý các vi phạm này là rất cần thiết để lập lại trật tự, duy trì tính tôn nghiêm của pháp luật.

Qua hiện trạng hàng ngàn mét vuông đất trồng cây lâu năm đang bị san lấp để chuyển đổi mục đích sử dụng, cho thấy, nếu không quyết liệt xử lý, nếu chính quyền chỉ lập biên bản xong rồi để đấy, thậm chí bao che, tiếp tay cho vi phạm để khi "sự đã rồi" mới lập hồ sơ, chuyển vụ việc lên cấp trên giải quyết. Khi đó, chính quyền cấp huyện, cấp tỉnh thực sự lâm vào cảnh "tiến thoái lưỡng nan…".

Xe tải men theo con đường ven Nhà hàng Sông Quê xuống khu vực bãi Làng

Đối với trường hợp tự san lấp hàng ngàn mét vuông đất nông nghiệp nêu trên, chính quyền địa phương cần có biện pháp cứng rắn, buộc các hộ dân phải vận chuyển đất đổ trái phép đi nơi khác và trả lại hiện trạng ban đầu của các thửa đất nông nghiệp, chứ không thể "du di" rồi cho qua được.

Cơ quan chức năng cũng cần xem xét trách nhiệm của chính quyền địa phương, cán bộ chuyên môn có liên quan khi có dấu hiệu buông lỏng quản lý hoặc tiếp tay cho hành vi vi phạm để có hình thức xử lý theo quy định.

Qua trao đổi với đại diện Công ty TNHH Xã hội và Luật Sinh Hùng, chúng tôi được biết, hành vi san lấp đất nông nghiệp là hành vi thay đổi cấu tạo của đất, thay đổi giá trị, công dụng của đất nên có thể bị coi là hành vi hủy hoại đất, sử dụng đất không đúng mục đích. Hành vi hủy hoại đất là hành vi cấm trong luật đất đai 2013, nên sẽ bị xử phạt. Ngoài xử phạt hành chính, người có hành vi hủy hoại, làm biến dạng đất đai còn có thể bị xử lý hình sự theo Điều 228 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017.

Cụ thể, người nào lấn chiếm đất, chuyển quyền sử dụng đất hoặc sử dụng đất trái với các quy định của pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.

Hoặc san lấp đất có tổ chức; phạm tội 2 lần trở lên; tái phạm nguy hiểm; người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng thì bị phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 2 năm đến 7 năm.

Mọi vi phạm đều bắt nguồn từ sự thiếu hiểu biết, coi thường kỷ cương, pháp luật của người dân và sự buông lỏng trong quản lý đất đai của chính quyền các cấp. Nếu tình trạng trên không sớm được khắc phục thì sẽ còn hàng nghìn mét vuông đất nông nghiệp, đất công tiếp tục bị biến thành đất ở, đất phi nông nghiệp. Do vậy, chính quyền xã Phú Nghĩa cần có biện pháp xử lý kiên quyết và nghiêm minh hơn nữa, theo đúng quy định của pháp luật, dù bất kể cá nhân vi phạm là ai.

Hiện trạng khu đất đang bị san nền trái phép tại khu vực ven sông Bôi thuộc xã Phú Nghĩa