(CHG) Hiện trên thị trường tràn lan những sản phẩm gốm trôi nổi, màu sắc rực rõ không rõ nguồn gốc xuất xứ. Đáng báo động hơn khi những sản phẩm đó khó phân biệt và nguy cơ gây hại cho người tiêu dùng.
Cẩn trọng lựa chọn sản phẩm gốm
Hiện trên thị trường tràn lan những sản phẩm gốm trôi nổi, có nguồn gốc không rõ ràng. Để cắt giảm chi phí, tiết kiệm thời gian trong quá trình nung các sản phẩm gốm để có hoa văn đẹp mắt, một số nhà sản xuất đã cho thêm chì vào quá trình nung, bất chấp cảnh báo đồ nhiễm chì ảnh hưởng đến sức khoẻ và có khả năng gây ung thư cho người dùng. Trong khi đó, không phải người tiêu dùng nào cũng nhận biết được những sản phẩm gốm không nhiễm chì để mua.
Trên thị trường còn nhiều sản phẩm gốm với nhãn hiệu lạ, không rõ nguồn gốc, xuất xứ, thậm chí không có nhãn mác (nếu có thì in toàn tiếng nước ngoài). Theo các chuyên gia, gốm sứ đưa vào Việt Nam từ một số nước chưa được kiểm soát về chất lượng.
Bên cạnh đó, nhiều sản phẩm gốm sứ đang được bày bán trên thị trường, nếu nhà sản xuất làm không đúng quy trình vẫn có thể gây ngộ độc cho người sử dụng. Theo đó, đối với nhà máy đạt tiêu chuẩn thì đồ gốm dùng để chứa thức ăn, thức uống phải được nung ở nhiệt độ tiêu chuẩn tại 1.200 độ C, còn với sản phẩm sứ là 1.300 độ C. Với nhiệt độ tiêu chuẩn này sẽ nung chảy nguyên liệu đá, đất, men và kết nối thành khối đồng nhất.
Nhiệt độ cao này sẽ “đánh” bật các loại kim loại nặng, kể cả chì, bốc hơi, bay ra bên ngoài nên sản phẩm tạo ra sẽ không bị nhiễm độc tố. Trong khi những nhà máy sản xuất không đúng kỹ thuật, sản phẩm được nung ở nhiệt độ thấp nên các chất độc này vẫn tồn tại, cũng như kết cấu nguyên liệu lỏng lẻo sẽ dễ dàng thôi nhiễm chất độc khi tiếp xúc với thức ăn, nước uống.
Với các sản phẩm kém chất lượng thường có hàm lượng chì khá cao, có hại đến sức khoẻ cho người sử dụng. Lớp men trên sản phẩm gốm sứ kém chất lượng kém chất lượng rất dễ bị mài mòn, chất chì sẽ nhiễm độc vào thức ăn rất nguy hiểm. Kim loại nặng có trong màu sắc khi tiếp xúc với thức ăn nóng, thức ăn có tính axit, chua sẽ dễ dàng thôi nhiễm vào cơ thể, tích tụ lâu ngày gây nhiều chứng bệnh về hệ thần kinh. Chì cũng như các kim loại nặng khác khi vào cơ thể còn gây ức chế các phản ứng trong cơ thể, tích lũy trong gan, thận gây nhiều chứng bệnh nguy hiểm hoặc tích lũy trong xương gây loãng xương, phân hủy xương.
Thực tế trên thị trường, mặt hàng nào cũng cạnh tranh mạnh, đều có hàng nhái kém chất lượng trà trộn khiến người tiêu dùng gặp khó khăn trong việc lựa chọn. Đồ gốm cũng vậy, trên thị trường bày bán tràn lan các loại đồ gốm không rõ nguồn gốc, xuất xứ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ người tiêu dùng.
Nhiều chuyên gia khuyến cáo, khi mua đồ gốm sứ nên chọn sản phẩm có bề mặt đồng đều, láng mịn không tì vết. Hàng chất lượng có màu trắng trong, hàng xấu vàng đục. Các sản phẩm đang được bày bán trên thị trường có hai dạng tạo họa tiết, hình ảnh là trang trí dưới lớp men hoặc trang trí trên lớp men.
Không ít nhà sản xuất sử dụng nhiều loại màu để tạo ra những món đồ gốm sứ bắt mắt nên sản phẩm tạo ra không bảo đảm an toàn cho người sử dụng. Để màu sắc vẫn giữ được vẻ bắt mắt trên bề mặt sản phẩm, nhà sản xuất buộc phải nung ở nhiệt độ thấp nên hàm lượng chì và kim loại nặng trong màu sẽ còn dư lại trong sản phẩm. Tạo hoa văn bên trên lớp men phần lớn không an toàn cho người sử dụng, tức nhà sản xuất dùng hình ảnh decal dán lên sản phẩm, rồi được nung thêm một lần nữa nhưng ở nhiệt độ thấp nên chất độc hiện diện ngay trên bề mặt sản phẩm gốm sứ, rất nguy hiểm.
Tốt nhất, người tiêu dùng nên chọn những loại đồ gốm sứ có hoa văn, hình vẽ dưới lớp men sẽ an toàn hơn. Hoa văn dưới lớp men khi sờ vào sẽ có cảm giác láng mịn, còn hoa văn được tạo trên lớp men thì bị nổi cộm.
Nhiều sản phẩm gốm không rõ nguồn gốc, xuất xứ được bày bán tràn lan trên thị trường.
Cách nhận biết về sản phẩm gốm Việt
Gốm sứ Trung Quốc có rất nhiều loại sản phẩm tinh xảo và cao cấp. Nhưng hiện nay, trên thị trường vẫn xuất hiện nhiều gốm sứ Trung Quốc in decal kém chất lượng với mẫu mã đa dạng, màu sắc bắt mắt và giá thành rẻ. Điều này gây nhiều khó khăn cho người tiêu dùng trong việc phân biệt gốm sứ Bát Tràng và gốm sứ Trung Quốc kém chất lượng.
Chính vì vậy, người tiêu dùng cần nhận biết cách phân biệt gốm Việt dựa vào họa tiết vẽ trên sản phẩm gốm sứ, màu sắc trên họa tiết đó, độ xương của đất, độ dày và chất lượng của sản phẩm. Có một điểm chung của gốm sứ Bát Tràng là đều được làm từ nguyên liệu cao cấp đất cao lanh, trong khi nguyên liệu làm ra gốm sứ Trung Quốc lại không rõ nguồn gốc.
Thế nên, nó ảnh hưởng đến màu sắc của sản phẩm rất lớn, dẫn đến chất lượng của sản phẩm cũng đi theo. Thoạt nhìn, chúng ta có thể thấy màu sắc gốm sứ Trung Quốc rất đậm và dại, còn gốm sứ Bát Tràng rất đẹp và nét. Gốm sứ Bát Tràng được tráng qua một lớp men nên màu sắc cùng họa tiết sẽ được bao phủ bảo vệ và sẽ bền mãi theo thời gian.
Về họa tiết, gốm sứ Trung Quốc giá rẻ thường dùng decal để in hình các họa tiết, sau đó sản phẩm được đưa vào lò hấp để mực trên decal in trên bề mặt gốm sứ. Điểm đặc điểm của loại in decal này là các nét vẽ thường đều nhau, không có độ đậm nhạt riêng và đôi khi họa tiết bị phai.
Gốm sứ Bát Tràng được vẽ thủ công bằng tay nên có độ đậm nhạt, thanh mảnh khác nhau, có độ mềm mại riêng từng họa tiết và không có nét nào giống nét nào. Có thể cùng một đôi lọ lộc bình nhưng họa tiết 2 chiếc lộc bình có thể khác nhau, ví dụ như họa tiết 1 chiếc có thể to hơn hoặc nét vẽ mỏng hơn chiếc còn lại. Điều đặc biệt ở gốm Bát Tràng là bước dội men mà gốm sứ Trung Quốc in decal không có.
Sau khi sản phẩm đưa vào lò nung ở nhiệt độ cao, men sứ sẽ phủ một lớp mỏng lên họa tiết vẽ tay tạo sự bảo vệ vĩnh cửu mãi mãi theo thời gian. Đây có thể được coi là điểm khác biệt cũng như ưu điểm lớn nhất của gốm sứ Bát Tràng với gốm sứ Trung Quốc.
Vì thế, khi chọn mua đồ gốm sứ, hãy xem xét đến các nét vẽ thanh đậm bên ngoài để phân biệt chính xác hàng thật, hàng giả. Về màu sắc họa tiết trang trí chính, cả gốm sứ Bát Tràng và Trung Quốc đều có nhiều màu sắc rực rỡ, bắt mắt như đỏ, vàng, xanh... Nhưng sự khác biệt lớn đến từ mực trên họa tiết gốm sứ. Vì không có lớp men bảo vệ như gốm sứ Bát Tràng nên màu mực này sẽ bay màu theo năm tháng khi chúng ta rửa hay lau chùi sản phẩm. Do đó, sản phẩm gốm sứ Bát Tràng có độ bền màu tốt hơn gốm sứ Trung Quốc.
Về độ dày, đồ gốm sứ Bát Tràng được làm thủ công nên sẽ dày hơn so với các sản phẩm Trung Quốc, khi bạn cầm sản phẩm sẽ có cảm giác chắc tay, vững chãi.
Về chất lượng, do được làm thủ công nên các sản phẩm gốm sứ Bát Tràng luôn được bảo vệ bởi 1 lớp men bên ngoài giúp hoa văn không bị mờ đi, luôn sắc nét, đồng thời cũng đảm bảo sự an toàn cho người sử dụng.
Đối với đồ gốm Trung Quốc rất dễ bị mờ và phai màu họa tiết đặc biệt dùng càng lâu thì hoa văn càng nhanh phai màu. Không những thế, mực in ở đây còn chứa chì nên ảnh hưởng tới sức khoẻ người tiêu dùng.
Như vậy, người tiêu dùng cần cẩn trọng khi chọn mua sản phẩm đồ gốm để sử dụng tránh mua phải hàng giả, hàng nhái, không rõ nguồn gốc dẫn đến gây hại cho sức khoẻ.
(Còn tiếp)
0