Bài 2: Xử lý quá nhẹ loại tội phạm về động vật hoang dã?


(CHG) Mặc dù rất nhiều vụ việc buôn bán động vật hoang dã trái phép bị đưa ra xét xử, nhưng dường như các hình phạt đưa ra chưa đủ răn đe các đối tượng vi phạm. Cần phải xử lý nghiêm khắc hơn, quy trách nhiệm rõ ràng hơn cho từng lãnh đạo địa phương mới có thể hạn chế được nạn buôn bán động vật hoang dã.
Các lực lượng chức năng thu giữ động vật hoang dã đang bày bán công khai.
Liên tục bắt giữ các vụ buôn bán động vật hoang dã
Số liệu do Cơ quan điều tra Môi trường (EIA) công bố cho thấy, khoảng 15 năm gần dây, trong số các vụ bắt giữ buôn bán động vật hoang dã tại Việt Nam hoặc liên quan đến Việt Nam, có ít nhất 105,72 tấn ngà voi (khoảng 15.779 cá thể voi); 1,69 tấn sừng tê giác (tương đương khoảng 610 cá thể tê giác); da, xương từ ít nhất 229 cá thể hổ, 65.510 cá thể tê tê bị thu giữ. Những con số nêu trên đã cho thấy mức độ “tận diệt” tới mức kinh hoàng đối với động vật hoang dã có liên quan tới riêng chúng ta. 
Được biết, đây mới chỉ là những vụ việc được phát hiện và xử lý. Trên thực tế, tội phạm ẩn của tình trạng săn bắn, mua bán động vật hoang dã ở Việt Nam còn rất nhiều, nhưng chưa được phát hiện, xử lý.
Tại tọa đàm “Công tác xử lý tội phạm về động vật hoang dã tại Việt Nam: Thành tựu và thách thức” do Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV) tổ chức ngày 10/5, bà Bùi Thị Hà, Phó giám đốc ENV cho biết, từ năm 2018 đến nay, gần 60 tấn ngà voi và vảy tê tê đã bị phát hiện và thu giữ tại các khu vực cảng biển của Việt Nam. Nhưng cho đến nay, vẫn chưa thấy có bất kỳ đối tượng nào đứng sau những đường dây thu gom, buôn bán, vận chuyển trái phép số lượng lớn động vật hoang dã nói trên từ nước ngoài về Việt Nam bị đưa ra xét xử.
Theo ENV, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu trong công tác xử lý tội phạm về động vật doang dã. Chỉ tính riêng trong năm 2021, ENV đã ghi nhận 144 vụ án vi phạm về động vật hoang dã bị phát hiện, trong đó 133 vụ án bắt giữ được các đối tượng liên quan, chiếm 92,4% trên tổng số các vụ án vi phạm về động vật hoang dã. Tính đến thời điểm hiện nay, 60,2% các vụ án có đối tượng bị phát hiện trong năm 2021 cũng đã truy cứu trách nhiệm hình sự thành công các đối tượng phạm tội.
Bên cạnh đó, 47,9% các vụ án có đối tượng bị đưa ra xét xử về tội phạm liên quan đến động vật hoang dã trong năm 2021 đã bị áp dụng hình phạt tù giam với mức hình phạt tù giam trung bình cho các đối tượng phạm tội là 3,83 năm. Đây là tỷ lệ và mức hình phạt tù giam trung bình được duy trì kể từ khi Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi bổ sung năm 2017) có hiệu lực (ngày 1/1/2018).
Những kết quả này đã bước đầu cho thấy quyết tâm rất lớn của các cơ quan chức năng, cơ quan tiến hành tố tụng tại Việt Nam trong nỗ lực xử lý tội phạm về động vật hoang dã. Tuy nhiên, Việt Nam vẫn tiếp tục bị đánh giá là một thị trường tiêu thụ động vật hoang dã lớn, và là địa điểm trung chuyển quan trọng đưa động vật hoang dã đến các quốc gia khác trong khu vực và trên thế giới. 
Cần xử lý kẻ cầm đầu nhập lậu, buôn bán động vật hoang dã.
Nhưng chưa xử lý được kẻ cầm đầu?
Theo nhiều nguồn tin, hiện nay, đã hình thành nên các đường dây tội phạm do người Việt Nam cầm đầu với lực lượng trải rộng cả châu Phi và Việt Nam chuyên thu gom, vận chuyển trái phép hàng tấn ngà voi, sừng tê giác, vảy tê tê và các sản phẩm động vật hoang dã nguy cấp, quý, hiếm khác về Việt Nam và đi tiêu thụ trong, ngoài nước.
Số liệu từ cơ sở dữ liệu vi phạm về động vật hoang dã của ENV cho thấy, chỉ tính riêng từ năm 2018 đến nay, gần 60 tấn ngà voi và vảy tê tê đã bị phát hiện và thu giữ tại các khu vực cảng biển của Việt Nam. Dẫu vậy, cho đến thời điểm hiện nay, vẫn không hề có bất kỳ đối tượng nào đứng sau và điều hành những đường dây thu gom này bị đưa ra xét xử.
Việc điều tra, bắt giữ và xử lý những đối tượng cầm đầu các đường dây buôn bán động vật hoang dãquy mô lớn, có yếu tố xuyên quốc gia là không hề dễ dàng, bởi những đối tượng này thường không phải là những người trực tiếp thực hiện các thủ tục hải quan, thậm chí đó cũng không phải là những người thu gom, đóng gói động vật hoang dã để đưa vào các container vận chuyển trái phép về Việt Nam. Tuy nhiên, ENV đánh giá, đây không phải là việc làm không thể thực hiện, nếu các cơ quan chức năng thực sự quyết tâm, và nhận thấy sự cần thiết phải xử lý “tận gốc” vấn đề buôn bán, vận chuyển động vật hoang dã trái phép.
Bà Bùi Thị Hà đánh giá: “Việc phát hiện, thu giữ tang vật chỉ nên là điểm khởi đầu của một chuyên án xử lý tội phạm về động vật hoang dã. Các cơ quan chức năng cần phải nỗ lực điều tra, xác minh và sử dụng mọi thông tin có thể khai thác từ các vụ thu giữ tang vật ban đầu này để tìm ra những đối tượng cầm đầu, xử lý nghiêm minh các đối tượng này theo đúng quy định của pháp luật. Chỉ khi những đối tượng này bị xử lý, chúng ta mới có thể cho các đối tượng này và những đối tượng khác thấy được rủi ro từ hoạt động buôn bán mang lại lại lợi nhuận bất chính đặc biệt lớn này.”
Bà Bùi Thị Hà đề nghị, Bộ Công an và các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cùng phối hợp, hợp tác chặt chẽ của các cơ quan thực thi pháp luật tại các quốc gia nguồn ở khu vực châu Phi để có thể xử lý triệt để nạn buôn bán động vật hoang dã. 
Thời gian qua, báo chí cũng rất quan tâm tới vấn đề động vật hoang dã. Số lượng tin bài về bảo vệ môi trường nói chung, và bảo vệ động vật hoang dã nói riêng ngày càng nhiều. Tuy nhiên, việc tiếp cận thông tin về đề tài này từ các cơ quan chức năng còn nhiều khó khăn. 
Nhận thức rõ mức độ ảnh hưởng cũng như tác động xấu của hành vi săn bắt, buôn bán, gây nuôi động vật hoang dã có thể gây ra, thời gian gần đây công tác bảo vệ động vật hoang dã đã được các cơ quan bảo vệ pháp luật, ngành chức năng cũng như các địa phương tăng cường. Dẫu vậy, số vụ vi phạm được xử lý chỉ đếm được trên đầu ngón tay..
Nguyên nhân của thực trạng trên là do phần lớn đối tượng mua bán, nuôi nhốt động vật hoang dã rất khôn khéo, xảo quyệt, trong khi đó lực lượng chức năng chuyên về điều tra xử lý vi phạm về động vật hoang dã còn thiếu, và chưa được quan tâm đúng mức. 
Một nguyên nhân nữa khiến hầu hết các vụ việc bị “chìm xuồng” không được xử lý là do năng lực ở địa phương có hạn, nhiều vụ việc được phát hiện bắt giữ với quy mô lớn, quá trình bắt giữ thì do các cơ quan ở Trung ương tiến hành, nhưng quá trình điều tra, xử lý thì lại chuyển về địa phương thực hiện. Ngoài ra, sự phối kết hợp với các quốc gia láng giềng, tìm nguồn xuất hiện nay đang gặp phải những khó khăn nhất định dẫn đến việc xử lý các vụ việc không dễ dàng.
ENV hy vọng trong thời gian tới các cơ quan chức năng, đặc biệt là các cơ quan tiến hành tố tụng sẽ quan tâm xử lý triệt để đối với tội phạm về động vật hoang dã. Vì lợi nhuận từ hoạt động buôn bán động vật hoang dã là rất lớn, và chỉ khi chúng ta có thể xử lý được các đường dây, các đối tượng cầm đầu các đường dây buôn bán, vận chuyển động vật hoang dã trái phép về Việt Nam, thì mới có thể góp phần triệt tiêu những đường dây này, ngăn chặn loại tội phạm về động vật hoang dã cũng như góp phần bảo vệ động vật hoang dã.
Bài 3: Chung tay đẩy lùi nạn buôn bán động vật hoang dã
Còn lại: 1000 ký tự
Đắk Nông: Phát hiện và xử phạt cửa hàng kinh doanh quần áo giả mạo nhãn hiệu Adidas

(CHG)Vừa qua, Đội Quản lý thị trường (QLTT) số 3 đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Cơ sở kinh doanh quần áo may sẵn tại thị trấn Đắk Mâm, huyện Krông Nô, tỉnh Đắk Nông về hành vi trưng bày, bán hàng hóa giả mạo nhãn hiệu Adidas đang được bảo hộ tại Việt Nam với số tiền xử phạt là 10.000.000 đồng, đồng thời buộc tiêu hủy toàn bộ 119 sản phẩm quần áo giả mạo nhãn hiệu Adidas.

Xem chi tiết
TP.HCM: Phát hiện nhiều nhãn hiệu nổi tiếng bị làm giả tại Chơ Bến Thành

(CHG) - Chiều ngày 31/10, Cục Nghiệp vụ Quản lý thị trường (QLTT) phối hợp với Cục Quản lý thị trường TP.HCM tổ chức kiểm tra đột xuất các cơ sở kinh doanh tại chợ Bến Thành và đã phát hiện nhiều sai phạm.

Xem chi tiết
Khánh Hòa: Phát hiện 10 cơ sở kinh doanh hàng hóa giả mạo nhãn hiệu được đăng ký bảo hộ tại Việt Nam

(CHG) Đội Quản lý thị trường số 6 tỉnh Khánh Hòa cho biết, vừa phát hiện 10 cơ sở vi phạm về buôn bán hàng hóa giả mạo nhãn hiệu Crocs được bảo hộ tại Việt Nam, Đội đã ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính với tổng số tiền phạt trên 140 triệu đồng; đồng thời buộc tiêu hủy trên 700 đơn vị sản phẩm giả mạo nhãn hiệu Crocs với tổng giá trị hàng hóa tiêu hủy trên 100 triệu đồng.

Xem chi tiết
Phát hiện việc thuốc CEFUROXIM 500mg nghi bị làm giả tại Thành phố Hồ Chí Minh

(CHG) Ngày 9/9, Ban Chỉ đạo 389 Thành phố Hồ Chí Minh cho biết đơn vị vừa có văn bản thông báo về hàng hoá nghi ngờ giả thuốc CEFUROXIM 500mg của Vidipha sản xuất.

Xem chi tiết
Gian nan “cuộc chiến” phòng, chống vi phạm trong thương mại điện tử

(CHG) Trong thời đại công nghệ 4.0, hoạt động thương mại điện tử (TMĐT) đang phát triển mạnh mẽ và trở thành một phần không thể thiếu của nền kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là cùng với sự phát triển của TMĐT là sự gia tăng các hình thức buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, đe dọa cả người tiêu dùng và doanh nghiệp hợp pháp. Trong guồng quay đó, tỉnh Bình Dương cũng không phải là ngoại lệ khi thị trường trực tuyến trở thành điểm đến hấp dẫn cho các hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.

Xem chi tiết
2
2
2
3