Mệnh lệnh không khoan nhượng trước “giặc nội xâm” từ người đứng đầu Chính phủ

LTS: Chiều ngày 23/6, tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc về công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã đưa ra một thông điệp quyết liệt và không khoan nhượng: "Tuyên chiến với hàng giả, đấu tranh thường xuyên với tinh thần 'mỗi ngày đều là cao điểm', đặc biệt là quét sạch thuốc giả, thực phẩm giả."
Thông điệp ấy không chỉ là một khẩu hiệu chính trị, mà là mệnh lệnh xuất phát từ thực tiễn bức bối, nguy hiểm và đầy nhức nhối của tình trạng hàng giả, thuốc giả, thực phẩm giả đang đe dọa nghiêm trọng sức khỏe nhân dân, làm suy yếu nền kinh tế, phá hoại uy tín của doanh nghiệp chân chính và bào mòn niềm tin vào thể chế quản lý nhà nước.

• Tạp chí Điện tử Kỹ thuật Chống hàng giả và Gian lận thương mại tổ chức buổi gặp mặt nhân kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam
• 100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam, từ ngọn đèn nhỏ đến ngọn lửa thời đại
• Báo chí cách mạng, ngòi bút kiên cường trên mặt trận chống hàng giả, gian lận thương mại

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp  - Ảnh: VGP

Đại dịch ngầm
Trong những năm qua, Việt Nam đã và đang phải đối mặt với làn sóng hàng giả, gian lận thương mại và vi phạm quyền sở hữu trí tuệ diễn ra tinh vi, phức tạp và ngày càng có tổ chức. Đặc biệt, thuốc giả, thực phẩm giả, mỹ phẩm giả, kém chất lượng, chứa chất cấm và chất độc hại đang âm thầm tàn phá sức khỏe cộng đồng.
Theo thống kê, 6 tháng đầu năm, các đơn vị, địa phương đã bắt giữ, xử lý 50.736 vụ việc vi phạm. Trong đó, 10.862 vụ buôn bán, vận chuyển hàng cấm, hàng lậu; 36.604 vụ gian lận thương mại, gian lận về thuế; 3.270 vụ hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ; thu nộp ngân sách nhà nước hơn 6.532,6 tỷ đồng; khởi tố hình sự 1.875 vụ, 3.235 đối tượng.
Chỉ tính riêng tháng cao điểm từ 15/5 – 15/6/2025, các đơn vị, địa phương bắt giữ, xử lý 10.437 vụ việc buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, tăng 80,51% so với tháng trước đó với 1.936 vụ buôn bán, vận chuyển hàng cấm, hàng lậu; 6.870 vụ gian lận thương mại, gian lận thuế; 1.631 vụ hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ; thu nộp ngân sách nhà nước 1.279 tỷ đồng; khởi tố 204 vụ/378 bị can. Qua thống kê có hơn 5.500 cửa hàng trên cả nước đóng cửa, tạm dừng hoạt động trong đợt cao điểm chống hàng giả.

Thượng tướng Nguyễn Văn Long, Thứ trưởng Bộ Công an phát biểu tại Hội nghị - Ảnh: VGP

Trong đó, nhiều đường dây sản xuất thuốc tân dược, thực phẩm chức năng với hàng trăm tấn sản phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ, giả về chất lượng, có quy mô sản xuất vô cùng lớn, hàng hóa tiêu thụ trên nhiều tỉnh thành, với nhiều thủ đoạn tinh vi và hoạt động nhiều năm... bị lực lượng công an phanh phui, triệt phá: Đường dây sản xuất, buôn bán thuốc tân dược giả tại Thanh Hóa; Phá đường dây thực phẩm chức năng giả, thu giữ lô hàng lớn hàng trăm tấn, do Nguyễn Năng Mạnh cầm đầu; Triệt phá thành công đường dây sản xuất thực phẩm chức năng giả do đối tượng Hoàng Thị Ngọc và Nguyễn Thị Hợi cầm đầu...
Bên cạnh đó, "sát thủ vô hình" trong bữa ăn hàng ngày, có nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp đến giống nòi chính là vấn nạn sữa giả và một số sản phẩm được coi là “cao cấp”: Sữa bột, nước yến… bị làm giả tràn lan: Lực lượng công an triệt phá thành công đường dây sản xuất gần 600 loại sữa bột giả, thu lợi gần 600 tỉ đồng; Hay như vụ việc liên quan đến sữa tăng chiều cao Hiup giả, có doanh thu 6.700 tỷ đồng, gây chấn động dư luận, bàng hoàng người tiêu dùng.
Đối với sản phẩm yến, cơ quan chức năng tỉnh Phú Thọ vừa phát hiện 23 nghìn lọ yến giả của Công ty TNHH Yến sào Tuấn Dương & TKT. Tại tỉnh Bình Dương, người tiêu dùng đang xôn xao sản phẩm của Yến hũ 70ml mang thương hiệu Đỗ Thị Toán, Yến hũ 70ml mang thương hiệu Thế giới yến sào Nguyễn Thúy... có dấu hiệu kém chất lượng, nghi vấn giả về chất lượng.
Những sản phẩm giả này không chỉ lừa đảo người tiêu dùng mà còn gây hại nghiêm trọng cho sức khỏe, đặc biệt là trẻ em và người cao tuổi.
Vì sao “giặc nội xâm” vẫn ngang nhiên hoành hành?
Đây là câu hỏi nhiều trăn trở, băn khoăn, nhưng chưa có lời giải. Trước hết phải nói tới lỗ hổng trong quản lý, hậu kiểm và thực thi pháp luật. Nhiều doanh nghiệp lợi dụng cơ chế “tự công bố” chất lượng, dẫn tới thực trạng trên bao bì ghi một đằng, kiểm nghiệm cho ra một nẻo. Công tác hậu kiểm chưa theo kịp thực tiễn, trong khi nhiều sản phẩm tiêu dùng lại dễ dàng trôi nổi trên thị trường hoặc trên các nền tảng thương mại điện tử mà không bị kiểm soát.
Bên cạnh đó, việc sản xuất, kinh doanh hàng giả mang lại lợi nhuận khủng kích thích nhóm tội phạm ngày càng manh động, bất chấp. Một hộp thuốc thật có giá 400 nghìn đồng, đến 800 nghìn đồng, trong khi thuốc giả chỉ tốn 40 nghìn đồng đến 85 nghìn đồng để sản xuất, tỷ suất lợi nhuận này vượt xa cả ma túy. Tương tự, một hũ yến ghi 50% yến tươi, 35% yến sào chỉ có 0,171g/100g đạm/protein đến 0.486g/100g đạm/protein, tức gần như là nước đường, nhưng giá bán ra thị trường cao gấp đôi lon nước ngọt.

Kết quả kiểm nghiệm đối chứng của Quỹ Chống hàng giả chỉ ra rằng: hàm lượng đạm/protein có trong sản phẩm "Thực phẩm bổ sung, Yến chưng canxi kisd" hũ 70ml, mang thương hiệu Thế giới yến sào Nguyên Thúy, trên nhãn ghi 35% yến sào chỉ đạt 0,486g/100g.

Thị trường hàng giả hấp dẫn như mỏ vàng bất hợp pháp mà nhiều cá nhân, tổ chức bất chấp lao vào khai thác.
Cùng với đó, sự tiếp tay của một bộ phận KOL, người nổi tiếng khiến cho thị trường hàng giả, hàng kém chất lượng, nhập lậu và gian lận thương mại càng trở lên nhũng loạn hơn. Tình trạng người nổi tiếng livestream quảng cáo thuốc, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, hàng tiêu dùng… không rõ nguồn gốc ngày càng phổ biến. Vụ việc hot Tiktoker: “Hằng Du Mục”, “Quang Linh Vlog”, “Vũ Hồng Phúc- Cún Bông”, gia đình Hải Sen, “Đoàn Di Băng”, vợ chồng nhà “Quyền Leo”, bác sỹ Cung... quảng bá các sản phẩm vi phạm pháp luật là những ví dụ điển hình.
Đặc biệt, ý thức người tiêu dùng còn yếu vô hình chung tiếp tay cho vấn nạn này ngày càng phát triển. Không ít người vẫn ham rẻ, nhẹ dạ cả tin, mua thuốc, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm... qua mạng xã hội mà không tìm hiểu nguồn gốc, kiểm tra nhãn mác, thậm chí không phân biệt được sản phẩm thật, giả. Đây chính là môi trường thuận lợi để hàng giả phát triển.
Tổng tấn công “mỗi ngày đều là cao điểm”
Thủ tướng Phạm Minh Chính đã yêu cầu các bộ, ngành, địa phương xác định cuộc đấu tranh với hàng giả là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên và lâu dài. Trong đó, Thủ tướng nhấn mạnh: “Tuyên chiến không khoan nhượng với thuốc giả, thực phẩm giả… vì đây là vấn đề liên quan trực tiếp đến sức khỏe, tính mạng nhân dân; Phát động toàn dân cùng vào cuộc, mỗi người dân vừa là chiến sĩ, vừa là người tiêu dùng thông minh, góp phần “khoanh vùng” và “tố giác” tội phạm hàng giả; Phát huy vai trò lực lượng Công an, Quản lý thị trường, Hải quan, Bộ đội biên phòng, Y tế… đặc biệt là tăng cường điều tra, triệt phá tận gốc các đường dây sản xuất, buôn bán hàng giả; Ứng dụng công nghệ số để truy xuất nguồn gốc, cảnh báo người tiêu dùng, siết chặt quản lý trên các nền tảng thương mại điện tử, mạng xã hội.

Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh yêu cầu kiên quyết tuyên chiến với hàng giả, đấu tranh thường xuyên với tinh thần "mỗi ngày đều là cao điểm", đặc biệt là quét sạch thuốc giả, thực phẩm giả - Ảnh: VGP

Bên cạnh đó, cần phải đưa ra những giải pháp đồng bộ, không có vùng trắng, không có vùng cấm, đủ sức răn đe đối với các đối tượng sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng nhập lậu, gian lận thương mại, trong đó, tăng cường xử lý hình sự các hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả. Phải coi đây là loại tội phạm đặc biệt nghiêm trọng, xếp ngang với tội “đầu độc cộng đồng”. Không thể chỉ dừng ở xử phạt hành chính vài chục triệu đồng, mà cần xử lý hình sự nghiêm khắc, thậm chí công khai danh tính trên các phương tiện truyền thông để răn đe.
Đồng thời, cần phải hoàn thiện pháp luật, đặc biệt, cần siết chặt khâu hậu kiểm. Việc hoàn thiện và ban hành Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023 đã mở đường cho việc truy cứu trách nhiệm nhà phân phối, quảng cáo, KOL... khi tiếp tay cho hàng giả. Cần nhanh chóng ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành cụ thể, không để luật chỉ nằm trên giấy.
Việc truy xuất nguồn gốc bắt buộc đối với các sản phẩm hàng hóa nếu không thực hiện một cách nghiêm túc, đúng quy định của pháp luật có thể vô hình chung dẫn tới ảnh hưởng đến sức khỏe (nếu sản phẩm kém chất lượng). Áp dụng mã QR truy xuất nguồn gốc, kết nối cơ sở dữ liệu liên ngành, kiểm tra định kỳ và ngẫu nhiên các mặt hàng dược phẩm, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, thực phẩm bổ sung…
Đặc biệt, cần nâng cao nhận thức người tiêu dùng thông qua việc tổ chức các chiến dịch truyền thông quốc gia, tuyên truyền về hậu quả của hàng giả, kỹ năng phân biệt sản phẩm thật, giả, kiến thức về nhãn hàng hóa, nguồn gốc xuất xứ, đặc biệt chú trọng tới khu vực nông thôn, vùng sâu vùng xa.
Cùng với đó, việc yêu cầu các nền tảng thương mại điện tử, mạng xã hội gỡ bỏ kịp thời các gian hàng vi phạm; liên đới trách nhiệm nếu để hàng giả tràn lan, lợi dụng thuật toán để tiếp cận người tiêu dùng, đây là trách nhiệm nền tảng số, mạng xã hội.
“Lá chắn” bảo vệ thị trường
Cuộc chiến với hàng giả không thể chỉ trông chờ vào lực lượng chức năng. Đó phải là một cuộc “tổng động viên” xã hội, nơi người tiêu dùng chính là “người gác cửa cuối cùng”.
Khi người tiêu dùng từ chối mua hàng không rõ nguồn gốc; Khi người tiêu dùng tố cáo các hành vi lừa dối trên mạng; Khi người tiêu dùng kiểm tra mã truy xuất, đọc kỹ nhãn mác; Khi người tiêu dùng lên tiếng bảo vệ sản phẩm chính hãng… thì hàng giả sẽ không còn “đất sống”.
Thông điệp của Thủ tướng là một lời hiệu triệu mạnh mẽ, không chỉ cho các bộ ngành, mà cho toàn xã hội. Hàng giả không chỉ là hành vi vi phạm pháp luật, mà là tội ác có tổ chức, đe dọa sinh mạng con người, làm mục ruỗng nền kinh tế và đầu độc lòng tin.
Quét sạch thuốc giả, thực phẩm giả không chỉ là một nhiệm vụ, mà là sứ mệnh của cả hệ thống chính trị và trách nhiệm của mỗi người dân.
Trong cuộc chiến này, không có chỗ cho sự thỏa hiệp, không có khoảng trống cho sự làm ngơ, và cũng không có vùng cấm cho bất kỳ ai. Đã đến lúc toàn dân đứng dậy, cùng Chính phủ “tuyên chiến” để bảo vệ sức khỏe và tương lai giống nòi.

• phản hồi

• cùng chuyên mục