Nâng cao hiệu quả thực thi Quyền Sở hữu trí tuệ trên không gian mạng

Bài 2: Nâng cao trách nhiệm bảo vệ bản quyền âm nhạc

Hà Thu 03/11/2022 15:00:29

(CHG) Thời gian gần đây, hàng loạt vụ tố vi phạm bản quyền âm nhạc với các tác phẩm âm nhạc lại khiến dư luận búc xúc. Dù đã có Luật Sở hữu trí tuệ, nhưng dường như việc kiểm soát những hành vi xâm phạm quyền tác giả ngày càng khó lường. Điều này đang cần nâng cao hơn nữa trách nhiệm bảo vệ bản quyền âm nhạc cho các tác giả, nhà quản lý văn hoá.

Đã có luật nhưng xâm phạm bản quyền vẫn diễn ra?
Gần đây, nhiều vụ ồn ào khi các ca sĩ cover lại các bài hát mà không xin phép, gây ra nhiều tranh cãi về bản quyền. Điển hình như việc ca sĩ Đan Trường đã biểu diễn bài hát Từng yêu (tác giả Đình Dũng) trong hai năm liền mà chỉ xin phép qua nhắn tin có một lần.
Còn ca sĩ Lệ Quyên cũng bị phản ứng khi biểu diễn ca khúc Ai chung tình được mãi (tác giả Đông Thiên Đức) tại Nha Trang và Đà Lạt, nhưng không xin phép .
Rồi đến việc ca sĩ Nam Em đã tự ý hát Mình yêu đến đâu thôi vẫn trong thời hạn bán độc quyền cho ca sĩ Tóc Tiên. Thậm chí, Nam Em còn ghi hình, chia sẻ video trên YouTube sau đó mới gửi mail xin phép tác giả. Ca sĩ này còn vi phạm bản quyền của nhạc sĩ Hứa Kim Tuyền và tác giả Trần Duy Khang khi tự ý sử dụng ca khúc của họ không xin phép.
Nổi cộm nhất về việc vi phạm bản quyền âm nhạc phải kể tới nghệ sĩ Trinh Hương (đại diện gia đình nhạc sĩ Phú Quang) đã lên tiếng khi Đông Đô Show sử dụng các nhạc phẩm của cố nhạc sĩ trong đêm nhạc Hà Nội phố 2, nhưng không được sự đồng ý. Đơn vị tổ chức giải thích không mang các bài hát của Phú Quang vào chương trình, nhưng khán giả yêu cầu nên khó từ chối! Liệu rằng đó là câu trả lời thích đáng hay không? Sau đó dư luận lên án, Đông Đô Show gửi tiền thanh toán bản quyền cho gia đình nhạc sĩ nhưng bị trả lại. Thời gian qua nhiều ca sĩ cũng tự ý sử dụng ca khúc của nhạc sĩ Phú Quang để hát ở phòng trà mà không hề xin phép gia đình cố nhạc sĩ. Đó là một hành vi vi phạm bản quyền cần được bảo vệ.
Hiện nay có nhiều tác giả đã ủy quyền cho Trung tâm Bảo vệ Quyền tác giả Việt Nam để khai thác các ca khúc. Người sử dụng chỉ cần liên hệ với trung tâm, ký hợp đồng, thanh toán theo hướng dẫn. Trường hợp tác giả không uỷ quyền cho Trung tâm Bảo vệ Quyền tác giả thì có thể liên hệ trực tiếp tác giả để thanh toán.
Dù tiền tác quyền để cover bài hát chia sẻ trên YouTube, biểu diễn không cao nhưng văn hoá, ý thức tuân thủ pháp luật là vấn đề lớn trong việc tôn trọng bản quyền.
Thực tế ở nhiều quốc gia, vi phạm bản quyền được nhận thức là hành vi nghiêm trọng, nhưng tại Việt Nam vẫn bị coi nhẹ. Nhiều khi tâm lý ngại kiện tụng, ngại va chạm pháp luật khiến các hành vi vi phạm bản quyền vẫn diễn ra thường xuyên. Phần lớn những vụ vi phạm, người vi phạm chỉ lên tiếng xin lỗi trước công chúng mà dường như chưa có xử phạt theo quy định.
Theo quy định tại khoản 5 điều 1 Nghị định 15/2016/NĐ- CP, trong thành phần hồ sơ đề nghị cấp giấy phép tổ chức biểu diễn nghệ thuật phải có "một văn bản cam kết thực thi đầy đủ các quy định của pháp luật về quyền tác giả hoặc bản sao hợp đồng, hoặc văn bản thoả thuận với tác giả, hoặc chủ sở hữu quyền tác giả". Tuy nhiên hiện Nghị định 11/2020/NĐ-CP (thay thế Nghị định 15/2016/NĐ-CP) đã không quy định yêu cầu cung cấp văn bản cam kết/thoả thuận như trên.
Tại điều 13 Nghị định số 131/2013/NĐ-CP, mức phạt hành chính cho hành vi biểu diễn tác phẩm mà không được phép của chủ sở hữu quyền tác giả chỉ là 15 triệu đồng với cá nhân vi phạm và gấp đôi nếu là nhà tổ chức chương trình. Bên cạnh đó còn buộc dỡ bỏ bản sao bản ghi âm, ghi hình vi phạm. Liệu mức chế tài như vậy đã có đủ sức răn đe hay chỉ là "muối bỏ bể".

Ca sĩ Nam Em bị "tố" biểu diễn ca khúc "Mình yêu đến đây thôi" không phép (theo Phunuonline).

Nâng cao trách nhiệm bảo vệ bản quyền âm nhạc
Việc xuất hiện nhiều hành vi xâm phạm quyền tác giả âm nhạc gần đây, ngoài nguyên nhân có tổ chức, cá nhân cố ý tìm cách trục lợi, một phần lỗi là do các tác giả, chủ sở hữu tác phẩm không cẩn trọng trong vấn đề bảo vệ bản quyền.
Nhạc sỹ Trần Thanh Tùng thừa nhận, do chưa tìm hiểu kỹ các nội dung liên quan đến quyền tác giả, thiếu thận trọng khi giao dịch, thỏa thuận nên thường xuyên bị vi phạm bản quyền tác phẩm. Nhạc sỹ Doãn Nho cho rằng, nhạc sỹ cần nghiên cứu các vấn đề pháp lý liên quan đến quyền tác giả, thường xuyên cập nhật thông tin về thị trường âm nhạc, tìm hiểu và ủy thác việc quản lý, khai thác tác phẩm cho những cơ quan, tổ chức uy tín, minh bạch để hạn chế tình trạng vi phạm.
Theo ông Đinh Trung Cẩn, Tổng giám đốc Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam, hiện tại Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam đang hỗ trợ các thành viên gặp phải các tình huống không mong muốn khi ký kết hợp đồng ủy thác; phối hợp xử lý, ngăn chặn tình trạng một số tổ chức, cá nhân lạm dụng công cụ xác nhận quyền trên mạng xã hội để cố ý chiếm đoạt bản quyền, nội dung âm nhạc nhằm trục lợi...
Hiện nay, có nhiều tổ chức tham gia vào việc bảo hộ quyền tác giả như Hiệp hội Sáng tạo và Bản quyền tác giả Việt Nam, Hiệp hội Công nghiệp ghi âm Việt Nam. Ông Bùi Nguyên Hùng, Chủ tịch Hiệp hội cho biết, Hiệp hội sẽ tư vấn, hỗ trợ, hợp tác với các tác giả về các biện pháp bảo vệ quyền lợi của họ trong vấn đề sở hữu tác phẩm. Hiệp hội Công nghiệp ghi âm Việt Nam cũng là tổ chức xã hội – nghề nghiệp đang tích cực đẩy mạnh hoạt động tư vấn, hỗ trợ bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của các nhà sản xuất băng đĩa âm thanh, âm nhạc tại Việt Nam...
Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Đoàn Văn Việt khẳng định, bảo hộ quyền tác giả, quyền liên quan góp phần quan trọng thực hiện Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030. Vì vậy, trước thực tiễn còn bất cập, vướng mắc trong thực thi về quyền tác giả, quyền liên quan, Cục bản quyền tác giả (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cần tăng cường tham mưu hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật, đặc biệt là việc đưa nội dung này trong Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ, tạo công cụ quản lý hiệu quả về quyền tác giả, quyền liên quan; đẩy mạnh hợp tác quốc tế về bảo hộ quyền tác giả... Đây là cơ chế, biện pháp đẩy lùi các vi phạm quyền tác giả âm nhạc, tạo môi trường lành mạnh cho hoạt động sáng tạo, thụ hưởng âm nhạc.

Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam đã đạt được những thành tựu như: Từ 247 tác giả ủy quyền trong ngày đầu thành lập, hiện Trung tâm đã có trên 5.300 tác giả, nhạc sỹ Việt Nam ủy quyền; trên 5 triệu tác giả quốc tế ủy quyền cho Trung tâm quản lý khai thác tác phẩm trên lãnh thổ Việt Nam. Trung tâm đã ký hợp đồng song phương với 87 tổ chức bảo vệ quyền tác giả âm nhạc tương ứng trên thế giới có phạm vi điều chỉnh ở 160 quốc gia và vùng lãnh thổ. Số tiền bản quyền thu được trên 1.000 tỷ đồng, thực hiện nghĩa vụ thuế nhà nước gần 100 tỷ đồng.

Bài 3: Cảnh báo: Vi phạm bản quyền trên không gian mạng

phản hồi

Còn lại: 1000 ký tự

cùng chuyên mục

Tiền Giang: Công an phát hiện 19.000 bao thuốc lá điếu nhập lậu

(CHG) Ngày 13/11/2024, trao đổi với PV, Công an tỉnh Tiền Giang cho biết vừa tạm giữ đối tượng vận chuyển 19.000 bao thuốc lá điếu nhập lậu…

Xem chi tiết

Phúc Vinh-Đình Tiến

Đắk Nông: Phát hiện và xử phạt cửa hàng kinh doanh quần áo giả mạo nhãn hiệu Adidas

(CHG)Vừa qua, Đội Quản lý thị trường (QLTT) số 3 đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Cơ sở kinh doanh quần áo may sẵn tại thị trấn Đắk Mâm, huyện Krông Nô, tỉnh Đắk Nông về hành vi trưng bày, bán hàng hóa giả mạo nhãn hiệu Adidas đang được bảo hộ tại Việt Nam với số tiền xử phạt là 10.000.000 đồng, đồng thời buộc tiêu hủy toàn bộ 119 sản phẩm quần áo giả mạo nhãn hiệu Adidas.

Xem chi tiết

phi vũ, phúc vinh

Đắk Lắk: Công an huyện Ea Súp phát hiện, tạm giữ đối tượng mua bán giấy phép lái xe giả

(CHG) Công an huyện Ea Súp (tỉnh Đắk Lắk) cho biết, lực lượng chức năng vừa phát hiện, bắt quả tang đối tượng mua giấy phép lái xe giả về bán cho người dân.

Xem chi tiết

phúc vinh-phi vũ

Cục Quản lý thị trường tỉnh Đắk Nông thực hiện kế hoạch chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả các tháng cuối năm

(CHG) Cục QLTT Tỉnh Đắk Nông triển khai thực hiện Kế hoạch số 476/KH-QLTTĐNo Kế hoạch cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả các tháng cuối năm 2024; dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Ất Tỵ năm 2025.Nhằm đảm bảo ổn định thị trường hàng hóa trên địa bàn toàn Tỉnh.

Xem chi tiết

Minh Khuê

Đà Nẵng: Xử phạt 02 cửa hàng trưng bày để bán hàng giả mạo nhãn hiệu

(CHG) Lực lượng chức năng thành phố Đà Nẵng kiểm tra đột xuất 02 cửa hàng kinh doanh có hành vi trưng bày bán hàng hóa giả mạo nhãn hiệu và xử phạt 24 triệu đồng.

Xem chi tiết