Thành phố Hồ Chí Minh: Huyện Củ Chi tiếp tục có cách làm lạ

Khu đất của bà Lý bị đập phá.

Tại bài viết đầu tiên: “Thành phố Hồ Chí Minh: UBND huyện Củ Chi có sai Luật khi thu hồi đất của dân làm Dự án sân golf GS Củ Chi” Báo điện tử Xây dựng đã thông tin với cách làm “rất khác” của UBND huyện Củ Chi khi áp giá đền bù đất cho gia đình bà Hồ Thị Đẻo để thu hồi đất phục vụ cho Dự án Đầu tư xây dựng Dự án sân golf GS Củ Chi.

Theo bà Hồ Thị Thanh Lý, cả 2 khu đất đều là tiền bà bỏ tiền ra để mua và được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đứng tên bà Hồ Thị Đẻo (chị gái ruột của bà Lý), do thời gian đó bà Lý sinh sống tại nước ngoài nên không thể đứng tên trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, do đó, bà đã nhờ chị gái là bà Hồ Thị Đẻo đứng tên giúp. Về vấn đề này đã được bà Đẻo xác nhận (có văn bản kèm theo).

Sau khi về nước, bà Lý kinh doanh tại khu đất nói trên và có đăng ký kinh doanh. Ngày 20/3/2019, bà Đẻo và chồng là ông Lê Phát Hưng lập hợp đồng tặng cho bà Lý 2 khu đất nói trên có quyề sử dụng đất số 007887/HĐ-TCQSDĐ và 007888/HĐ-TCQSDĐ. Do khu đất đã có quyết định thu hồi, không thể cập nhật biến động sang tên và chỉ chờ đợi giải quyết đền bù, bồi thường.

“Năm 2019, trong quá trình kinh doanh cần vốn để thực hiện công việc, nên ngày 23/04/2019, tôi đã vay 5 tỷ đồng của bà Lê Thị Bạch Thủy (thường trú tại phường 4, Quận 8, Thành phố Hồ Chí Minh)”, bà Lý cho biết thêm.

Để đảm bảo cho khoản vay nợ này, bà Lý đã thế chấp cho bà Thủy 2 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Do Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất vẫn đứng tên bà Đẻo, nên ba bên – gồm vợ chồng bà Đẻo, bà Lý và bà Thủy đã viết giấy tay thể hiện nội dung, bà Đẻo thế chấp 2 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho bà Thủy nhằm đảm bảo cho khoản vay 5 tỷ đồng trong thời gian 3 tháng (tính từ ngày 24/04/2019) cho bà Lý với lãi suất thỏa thuận. Nếu hết thời hạn 3 tháng không hoàn trả vốn thì bà Thủy có quyền đến nhận tiền đền bù tại cơ quan có thẩm quyền… Trong giấy viết tay cũng ghi nội dung tài sản thế chấp là của bà Lý, bà Lý nhờ bà Đẻo ký ủy quyền cho bà Thủy để bà Lý vay tiền của bà Thủy. Giấy viết tay này được cả 4 người nêu trên ký, ghi rõ họ tên và lăn tay.

Cùng với giấy viết tay nói trên, vợ chồng bà Đẻo cũng lập hợp đồng ủy quyền cho bà Thủy các quyền gia hạn thời gian sử dụng đất, cho thuê, thanh lý, chuyển nhượng, tặng cho,… tham gia giải quyết, quyết định mọi vấn đề liên quan đến đền bù, bồi thường, hỗ trợ, nhận tiền đền bù, hỗ trợ (nếu có)… đối với 2 khu đất đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất như đã nêu ở trên. Hợp đồng này được Văn phòng công chứng Dương Thái Hoàng công chứng ngày 23/04/2019.

Một thời gian sau, bà Lý vay thêm của bà Thủy 1 tỷ đồng (tổng số tiền vay là 6 tỷ đồng). Bà Lý cho biết, vay 6 tỷ đồng, mỗi tháng bà Lý phải trả cho bà Thủy 240 triệu đồng tiền lãi. Trải qua nhiều tháng đóng lãi với số tiền lớn, bà Lý không còn khả năng chi trả, bà Thủy đã liên hệ cơ quan có thẩm quyền để tiến hành làm các thủ tục nhận tiền đền bù.

Biết được thông tin, bà Lý đã làm việc với cơ quan chức năng đề nghị không được giải ngân số tiền đền bù cho bà Thủy hoặc khi giải ngân phải có mặt bà Lý, bà Đẻo. Trong biên bản làm việc ngày 05/05/2020 với Đội Quản lý trật tự đô thị huyện Củ Chi và đại diện các phòng ban có liên quan của huyện Củ Chi, xã Tân Thông Hội, bà Lý đã khẳng định hợp đồng ủy quyền chỉ là hợp đồng giả cách để đảm bảo cho khoản vay 6 tỷ đồng của bà Lý. Đồng thời bà Lý cũng gửi đơn khiếu nại kèm hồ sơ đến UBND huyện Củ Chi, Ban đền bù giải phóng mặt bằng huyện Củ Chi, UBND xã Tân Thông Hội để khiếu nại, đề nghị ngăn chặn việc giải ngân tiền đền bù cho bà Thủy.

Cũng trong thời gian này, UBND huyện Củ Chi liên tiếp ban hành quyết định, thông báo cưỡng chế tài sản trên 2 khu đất mặc dù bà Lý liên tục khiếu nại, khởi kiện ra Tòa án và vụ án chưa được đưa ra xét xử. Từ ngày 27/5/2020 – 30/5/2020, bà Thủy đã tự ý đưa nhiều người vào khu đất tháo dỡ hết tài sản, máy móc, trang thiết bị trị giá hàng trăm triệu đồng của bà Lý trước sự chứng kiến của chính quyền, cơ quan chức năng mà không được sự đồng ý của bà Lý.

“Họ ngang nhiên vào khu đất của tôi phá hoại, tháo dỡ toàn bộ tài sản của tôi mà không hỏi ý kiến tôi, không được sự đồng ý của tôi. Ngay kể cả trong hợp đồng ủy quyền cũng không có mục nào cho phép bà Thủy được quản lý hay sử dụng tài sản trên đất của tôi. Phải chăng bà Thủy chịu sức ép từ huyện Củ Chi hay từ Ban bồi thường giải phóng mặt bằng để sớm lĩnh tiền đền bù mà ngang nhiên vào hủy hoại tài sản của tôi như vậy”, bà Lý bức xúc nói.

Để đảm bảo cho khoản vay nợ này, bà Lý đã thế chấp cho bà Thủy 2 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Do Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất vẫn đứng tên bà Đẻo, nên ba bên – gồm vợ chồng bà Đẻo, bà Lý và bà Thủy đã viết giấy tay.

Ngay sau khi tháo dỡ hết tài sản của bà Lý, ngày 19/6/2020, bà Thủy đến Ban bồi thường giải phóng mặt bằng huyện Củ Chi để nộp bản chính 2 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và sau đó lĩnh 8.337.070.000 đồng tiền bồi thường.

Qua hồ sơ vụ việc cho thấy, hợp đồng ủy quyền giữa vợ chồng bà Đẻo với bà Thủy thực chất là “Hợp đồng giả cách” nhằm che giấu đi giao dịch dân sự là vay tiền giữa bà Lý và bà Thủy. Trong trường hợp này, khi bà Lý đã có ý kiến và đã có đơn thì UBND huyện Củ Chi, Ban bồi thường giải phóng mặt bằng huyện Củ Chi cần mời bà Đẻo, bà Lý, bà Thủy lên làm việc, làm rõ nội dung giữa các bên trước khi giải ngân tiền đền bù.

“Việc giải ngân cho bà Thủy chưa thuyết phục, chưa đảm bảo quyền lợi của gia đình tôi chưa kể tới số tiền đền bù còn lớn hơn số tiền tôi đã vay của bà Thủy. Hơn nữa tôi đã có ý kiến, có đơn gửi nhưng huyện Củ Chi lại không xem xét và giải quyết”, bà Lý bức xúc cho biết.

Theo khoản 1 Điều 124 Bộ luật Dân sự 2015 quy định: “Khi các bên xác lập giao dịch dân sự một cách giả tạo nhằm che giấu một giao dịch dân sự khác thì giao dịch dân sự giả tạo vô hiệu, còn giao dịch bị che giấu vẫn còn hiệu lực, trừ trường hợp giao dịch đó cũng vô hiệu theo quy định của Bộ luật Dân sự hoặc luật khác có liên quan”. Do đó, khi có dấu hiệu giả tạo hay cưỡng ép ký kết hợp đồng thì hợp đồng này có thể bị tuyên vô hiệu khi khởi kiện tại Tòa án.

Điều 131 Bộ luật Dân sự 2015 quy định, hậu quả pháp lý của giao dịch dân sự vô hiệu là các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, trả lại cho nhau những gì đã nhận, trường hợp không thể hoàn trả được bằng hiện vật thì trị giá thành tiền để hoàn trả; Bên ngay tình trong việc thu hoa lợi, lợi tức không phải hoàn trả lại hoa lợi, lợi tức đó; Bên có lỗi gây thiệt hại thì phải bồi thường.

Như vậy chiếu theo luật, bà Lý có thể làm đơn tố giác hành vi phá hoại tài sản của bà Thủy tới cơ quan công an đồng thời vợ chồng bà Đẻo cũng có thể khởi kiện bà Thủy ra Tòa án đề nghị tuyên vô hiệu hợp đồng ủy quyền.