“Tiền phạt như một phần chi phí kinh doanh”, báo động về tư duy làm ăn phi pháp
(CHG) Tại buổi họp báo về tình hình kinh tế, xã hội TP HCM chiều 5/6/2025, câu phát biểu ngắn gọn nhưng đầy trăn trở của ông Nguyễn Quang Huy, Chi cục phó Quản lý thị trường TP HCM đã gây chú ý mạnh mẽ trong dư luận: “Nhiều tiểu thương coi tiền phạt như một phần chi phí kinh doanh”.
- Dấu hiệu độc hại của mỹ phẩm Thanh Thúy Natural
- Nghi vấn về nguồn gốc và chất lượng sản phẩm nấm Đông trùng Hạ thảo mang thương hiệu Thế giới yến sào- Nguyễn Thúy?
- Thủ tướng: Xử lý nghiêm cán bộ, sĩ quan "bảo kê" tiếp tay hàng giả, buôn lậu, gian lận thương mại
Trung tâm thương mại Sài Gòn Square - 77-89 đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa, phường Bến thành, quận 1, thành phố Hồ Chí Minh.
Câu nói không chỉ phản ánh hiện trạng nhức nhối về buôn bán hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc ở TP HCM, đặc biệt tại các trung tâm thương mại như Saigon Square, mà còn phơi bày một thực tế đáng buồn, việc xử phạt hành vi vi phạm pháp luật đã không còn đủ sức răn đe. Trong mắt nhiều người kinh doanh, vi phạm pháp luật (đặc biệt là buôn bán hàng giả) không còn là điều cấm kỵ, mà đã trở thành một "chiến lược lợi nhuận" được cân nhắc kỹ lưỡng về mặt chi phí, hiệu quả.
Một xã hội vận hành lành mạnh không chỉ dựa vào pháp luật, mà còn dựa vào chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp. Khi tiểu thương, những mắt xích nhỏ nhất trong hệ thống thương mại, sẵn sàng trích sẵn một khoản tiền gọi là “phí phạt” trong cơ cấu kinh doanh, điều đó không chỉ nói lên sự khôn ngoan tính toán, mà còn cho thấy sự tha hóa trong cách nghĩ: pháp luật không phải là lằn ranh đỏ, mà chỉ là một phần trong bảng chi phí.
Cách tiếp cận “hợp lý hóa vi phạm” này cho thấy một điều nguy hiểm, trong đó, việc kinh doanh hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ không còn bị coi là sai trái, mà chỉ là một lựa chọn rủi ro thấp, sinh lời cao. Khi không còn ý thức về hậu quả pháp lý, đạo đức bị đẩy lùi, xã hội bắt đầu chấp nhận một thứ “luật ngầm”, nơi mà buôn bán phi pháp không những không bị tẩy chay, mà còn được xem là... thông minh.
Hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ, có dấu hiệu kinh doanh hàng hóa giả mạo các nhãn hiệu đã được đăng ký bảo hộ tại Việt Nam: NY; HM; Louis Vuitton; Gucci; Chanel; Lacoste; Rolex…
Thậm chí, một số tiểu thương còn truyền tai nhau “chiến thuật đối phó” khi bị tịch thu hàng, họ chỉ coi đó là chuyện “làm ăn tất yếu”, rồi lại tìm nguồn khác để tiếp tục kinh doanh. Điều này dẫn đến một vòng luẩn quẩn: Lực lượng chức năng kiểm tra, xử phạt; tiểu thương nộp phạt và tiếp tục vi phạm.
Chế tài xử phạt có còn đủ sức răn đe?
Từ lâu, việc xử phạt hành chính đối với hành vi buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng đã bị các chuyên gia pháp lý cảnh báo là “thiếu tính răn đe”. Theo Nghị định 98/2020/NĐ-CP, mức xử phạt hành chính cao nhất đối với hành vi buôn bán hàng giả mạo nhãn hiệu là 100 triệu đồng đối với cá nhân, và 200 triệu đồng đối với tổ chức.
Song, mức phạt này là quá thấp so với lợi nhuận tiềm năng từ việc buôn bán hàng giả. Với những gian hàng bán túi xách, quần áo “hàng hiệu nhái” tại Saigon Square, số tiền thu được mỗi ngày có thể lên tới hàng chục triệu đồng. Do đó, tiền phạt vài chục triệu, nếu có bị kiểm tra, chẳng là gì so với chuỗi ngày "an toàn" trước đó.
Chưa kể, các quy trình xử lý hiện nay vẫn còn mang tính hình thức, thiếu sự truy cứu tận gốc. Hầu hết các vụ việc chỉ dừng lại ở việc tịch thu tang vật và phạt hành chính, không truy xét đến nguồn cung cấp hàng hóa giả. Điều này khiến các đường dây hàng giả tiếp tục hoạt động mạnh mẽ, chỉ cần thay đổi người bán, mặt bằng, hoặc thủ thuật giao hàng.
Trước thực trạng đáng báo động này, điều đầu tiên cần thay đổi là tư duy quản lý. Không thể tiếp tục xử lý vi phạm theo kiểu “đến hẹn lại lên”, kiểm tra theo đợt và rầm rộ theo phong trào. Phải xây dựng hệ thống giám sát thường xuyên, chuyên sâu, áp dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc, và đặc biệt, xử lý nghiêm cả những người tiếp tay cho hành vi phi pháp.
Bên cạnh đó, cần kiến nghị sửa đổi pháp luật theo hướng tăng nặng mức xử phạt đối với hành vi buôn bán hàng giả. Nhiều chuyên gia cho rằng, nếu chỉ dừng ở xử phạt hành chính, thì hàng giả sẽ không bao giờ chấm dứt. Phải mạnh tay truy cứu trách nhiệm hình sự, đặc biệt là đối với những đối tượng tổ chức mạng lưới cung ứng hàng giả quy mô lớn.
Cuối cùng, không thể chỉ trông chờ vào chế tài để thay đổi hiện trạng. Cần có các chiến dịch truyền thông, giáo dục đạo đức kinh doanh trong cộng đồng tiểu thương. Họ cần hiểu rằng, bán hàng giả không chỉ vi phạm pháp luật, mà còn làm tổn hại chính uy tín, nhân cách và tương lai kinh doanh của mình. Một người bán hàng trung thực hôm nay có thể không lời nhiều, nhưng xây dựng được thương hiệu, niềm tin bền vững trong lòng khách hàng.
Câu nói của ông Nguyễn Quang Huy không phải là một phát hiện mới, nhưng là một lời cảnh báo đanh thép: nếu không có sự thay đổi quyết liệt từ cả phía cơ quan quản lý lẫn cộng đồng kinh doanh, thì hàng giả vẫn sẽ sống khỏe, người tiêu dùng vẫn bị lừa, và pháp luật vẫn bị xem thường.
Không thể để "tiền phạt" tiếp tục trở thành một loại chi phí nằm trong kế hoạch kinh doanh của kẻ vi phạm. Đã đến lúc phải coi buôn bán hàng giả là tội ác, xử lý nó với tinh thần nghiêm minh, không khoan nhượng, vì một thị trường lành mạnh, vì quyền lợi người tiêu dùng và vì niềm tin vào công lý.
12
(CHG) Bên cạnh sự phát triển vượt bậc của thương mại điện tử thì tình trạng hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng nhập lậu, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ được rao bán tràn lan trên mạng internet, trên các nền tảng giao dịch trực tuyến đang là vấn đề nhức nhối của xã hội.
Xem chi tiết
(CHG) Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo thành lập tổ công tác đặc biệt và triển khai đợt cao điểm đấu tranh, truy quét, ngăn chặn, đẩy lùi buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, lưu thông hàng giả, hàng nhái, hàng không rõ xuất xứ, vi phạm bản quyền, vi phạm sở hữu trí tuệ, xuất xứ hàng hóa trong thời gian từ ngày 15/5-15/6/2025.
Xem chi tiết
Bài báo Ứng dụng mô hình kinh tế tuần hoàn tại doanh nghiệp Việt Nam do Phạm Thị Mỵ (Khoa Kế toán Kiểm toán - Trường Đại học Kinh tế Kỹ thuật công nghiệp) thực hiện.
Xem chi tiết
CHG - Năm 2025 là năm đặc biệt quan trọng, có ý nghĩa then chốt, tạo nền tảng để đất nước bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên đất nước vươn mình phát triển giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng, do đó cần tăng trưởng bứt phá 8% trở lên trong năm 2025 để về đích Kế hoạch 5 năm 2021 - 2025, tạo đà tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026 - 2030. Để bảo đảm tăng trưởng 8% trở lên năm 2025 và hai con số các năm tiếp theo, cần thực hiện đồng bộ các giải pháp với quyết tâm chính trị cao của cả hệ thống chính trị.
Xem chi tiết
.jpg)
.jfif)
