(CHG) Hiện nay, kinh tế số đang là sự lựa chọn tất yếu, trong đó thương mại điện tử (TMĐT) đóng vai trò là trụ cột quan trọng để hướng tới xây dựng xã hội số, chính phủ số góp phần đưa kinh tế số lên tầm cao mới. Trước thách thức của chuyển đổi số, thương mại điện tử đang làm thay đổi căn bản phương thức mua bán truyền thống của người dân, đồng thời đem đến những tiện ích hiện đại nhờ công nghệ.
Nhiều sức hấp dẫn
Thương mại điện tử hay còn gọi là e-commerce, e-comm là sự mua bán sản phẩm hay dịch vụ trên các hệ thống điện tử như Internet và các mạng máy tính. TMĐT dựa trên một số công nghệ như chuyển tiền điện tử, quản lý chuỗi dây chuyền cung ứng, tiếp thị Internet, quá trình giao dịch trực tuyến, trao đổi dữ liệu điện tử, các hệ thống quản lý hàng tồn kho và các hệ thống tự động thu thập dữ liệu.
TMĐT hiện đại thường sử dụng mạng World Wide Web là một điểm ít nhất phải có trong chu trình giao dịch, mặc dù nó có thể bao gồm một phạm vi lớn hơn về mặt công nghệ như email, các thiết bị di động. Số lượng người mua hàng trên các nền tảng TMĐT không ngừng tăng lên hàng ngày, nhờ có sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ và tác động mạnh mẽ của đại dịch Covid-19 (giai đoạn 2020 - 2021).
Hiện nay, theo thống kê dù ngành Thương mại điện tử đã chứng kiến sự tăng trưởng vượt bậc trong nhiều năm qua nhưng tỷ lệ thâm nhập thực tế tại Việt Nam vẫn còn khá thấp so với Trung Quốc hay Singapore. Theo kết quả khảo sát của VECOM cho thấy, dư địa phát triển cho TMĐT tại Việt Nam còn rất lớn, dự báo Việt Nam đang trên đường vượt qua Thái Lan, trở thành thị trường TMĐT lớn thứ 2 Đông Nam Á, chỉ sau Indonesia trong vài năm tới. Quy mô TMĐT Việt Nam có thể đạt gần 40 tỷ USD vào năm 2025.
TMĐT ngày càng phát triển mạnh mẽ tại nhiều nước, trong đó có Việt Nam, đã tạo ra nhiều cơ hội việc làm mới đa dạng, trong đó có thể kể đến việc làm về dịch vụ hậu cần TMĐT (hay còn lại là E-Logistics). Dịch vụ logistics có tầm quan trọng đặc biệt và kết hợp vận hành giữa Logistics và E-Logistics sẽ giải quyết được nhanh chóng câu chuyện vận chuyển hàng, giao hành đến tay người tiêu dùng được nhanh chóng, tạo thành công đột phá của một doanh nghiệp TMĐT. Dịch vụ hậu cần TMĐT hiện nay là một mảng đầu tư màu mỡ cho sự phát triển trong lĩnh vực Logistics ở Việt Nam.
Hiện nay, nhằm kích thích sự tăng trưởng, các đơn vị bán hàng trực tuyến đều quan tâm và đẩy mạnh cho hoạt động dịch vụ hậu cần, dịch vụ chuyển phát nhanh, giao hàng tận nơi người tiêu dùng.
Cần nguồn nhân lực lớn
Ông Lê Anh Đức, Giám đốc điều hành Thuận Phát Logistics nhận định: Từ thời điểm bùng phát Covid-19 đến nay, nhu cầu mua sắm của người tiêu dùng trên các sàn TMĐT không ngừng tăng cao, chính vì thế yêu cầu của kho bãi và dịch vụ vận chuyển Logistics, cùng với đó các doanh nghiệp cần đầu tư mạnh mẽ hơn nữa cho công nghệ mới, tự động hóa vào quy trình vận hành Logistics và E-Logistics để phục vụ nhiều đối tượng khách hàng từ các đơn hàng đơn giản đến đơn hàng lớn nhiều chủng loại. Để vận hành được hệ thống Logistics cần đội ngũ nhân sự có trình độ, chuyên môn được đào tạo bài bản nhằm cải thiện tốc độ xử lý đơn hàng, chi phí, tăng sức cạnh tranh.
Thị trường tiêu dùng ngày càng sôi nổi khi các hoạt động TMĐT được diễn ra thường xuyên và mạnh mẽ, đồng thời đã tạo ra một khối lượng công việc lớn trong việc vận hành, giao dịch, quản lý vận chuyển, quyết toán, công nghệ, ngoại ngữ… cho ngành TMĐT cần được đào tạo một cách bài bản, chính quy và có quy trình để đáp ứng nhu cầu của hệ thống TMĐT quốc tế và Việt Nam khi tham gia vào thị trường của Việt Nam.
“Cơ hội việc làm ngành TMĐT là rất cao bởi ngành này được dự báo sẽ dẫn đầu xu hướng và cần nguồn nhân lực lớn trong tương lai: Chuyên viên TMĐT, marketing online, thiết kế website TMĐT, xây dựng, quản trị vận hành giao dịch thương mại trực tuyến; chuyên viên phân tích sự phát triển và quản lý hiệu suất của hoạt động TMĐT trong doanh nghiệp; làm việc trong các tổ chức nhà nước…”, ông Đức cho hay.
Cục Thương mại Điện tử và Kinh tế số (Bộ Công thương) nhận định, mới chỉ có 30% nhân lực tại các công ty cung cấp giải pháp TMĐT hiện nay được đào tạo chính quy ngành Thương mại điện tử tại các cơ sở giáo dục đại học, còn lại 70% nhân sự TMĐT ở những đơn vị này được tuyển dụng từ những chuyên ngành đào tạo khác như thương mại, kinh doanh, công nghệ thông tin…
Đây chính là thời cơ giúp các cơ sở giáo dục đại học tại Việt Nam đang đào tạo ngành TMĐT có sự vươn mình mạnh mẽ, khi nguồn nhân lực TMĐT đang là nhu cầu tất yếu và tiềm năng phát triển to lớn ở nước ta.
TMĐT là một lĩnh vực kinh doanh mới, dựa trên sự giao thoa và tương tác của nhiều ngành khoa học khác nhau, đó là kinh tế, kinh doanh, quản trị, marketing, công nghệ thông tin, hệ thống thông tin, luật thương mại... Do vậy, nguồn nhân lực ngành TMĐT thường đòi hỏi kiến thức tổng hợp trong nhiều lĩnh vực như công nghệ thông tin, quản trị, kinh doanh và ngoại ngữ./.
(Còn nữa)
2